Schuilplaats voor werklieden / RIVA
Van Asperen & Van Mechelen / ?
Antwerpen, Londenstraat 52
1908 / 2000 – 2004
Schuilplaats
Tussen het MAS en Park Spoor Noord en alle nieuwbouwtorens, staat een schattig gebouwtje. Boven de ingang staat een plakkaat met de vermelding ‘Schuilplaats voor werklieden onder hunne bescherming gesteld’. Het werd in 1908 opgericht door het stadsbestuur als schuilplaats voor de arbeiders in de haven.
Architecten
De architecten waren J. Van Asperen en Alexis Van Mechelen, de toenmalige stadsarchitecten. Een ander werk van de hand van architect Van Mechelen dichtbij is de oude brandweerkazerne. Inderdaad het gebouw dat nu fungeert als nieuwe Havenhuis. Terwijl de brandweerkazerne in neo-renaissance gebouwd is geweest, is dit een samenraapsel van verschillende stijlen. In het architectuurjargon wordt het ecclectisch genoemd. Maar persoonlijk vind ik dat het wel wat stoere art nouveau bezit.
Werklieden
In de 19e eeuw hadden de Antwerpse dokwerkers een hard leven: lange werktijden in de buitenlucht. Schaften was geen sinecure, er was amper beschutting en men kon meestal zelfs niet op een droge plaats eten. In 1853 nam burgemeester Loos het initiatief om soep en thee te voorzien voor de werkers. In 107 dagen deelde men 98 000 liter soep uit aan het Bonapartedok.
Gaarkeuken
Hiernaast kwamen er ook gaarkeukens. Hier konden havenarbeiders zich verwarmen en goedkoop eten. Tot kort voor WOI werden hier ook de werklieden aangeworven en uitbetaald. In het interieur werden opnieuw de originele spreuken aangebracht die de muren sierden. Allemaal om de arbeiders te motiveren. Er is nu nog maar één gaarkeuken werkzaam in de Antwerpse haven: gaarkeuken 110 vlakbij Metropolis.
Mozaic
Momenteel heeft het gebouw een andere functie. Het had jaren van leegstand gekend en een periode als discotheek tot het uiteindelijk in 2000 werd gerestaureerd en opnieuw ingericht als feestzaal en restaurant. De restauratie duurde twee jaar en verschillende verdwenen details werden gereconstrueerd: de mozaïekvloer werd opnieuw in marmer gekapt en enkele bloemvormen van het plafond werden opnieuw gegoten.
Wat is er allemaal te zien in Antwerpen
Schuilplaats voor werklieden
Dit artikel verscheen eerst op m’n andere site over architectuur in en rond Antwerpen: archiplore.
Meer architectuur en monumenten in Antwerpen
Barokke Influencers in de Erfgoedbibliotheek
Barokke Influencers in de Erfgoedbibliotheek Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience Hendrik Conscienceplein 4, Antwerpen 22/04/2023 – 10/09/2023 Barokke Influencers Een van de grote tentoonstellingen dit jaar is helemaal mijn ding: 'Barokke Influencers'. In 2018,...
The Antwerp Story in Het Steen
Antwerp Story Het Steen Steenplein 1, Antwerpen Het Steen Het oudste gebouw van de stad Antwerpen heeft al vele functies gehad in zijn eeuwenoud bestaan: van gevangenis, museum tot theaterplek. Er was nood aan een aanpassing aan de 21e eeuw. In 2016 werd er door...
Het Zilversmidspand en Zilversmidgang
Zilversmidspand Antwerpen architect onbekend Antwerpen, Lange Koepoortstraat 58 1561-1570 Zilversmidspand Antwerpen Vorige week heb ik voor de eerste keer het Zilversmidspand en de bijhorende Zilversmidgang bezocht. Na de middag werd ik verwacht in de Lange...
